Metrobüs

Metrobüs taşımacılığı, dünya literatüründe genellikle Bus Rapid Transit (BRT) yani "Hızlı Otobüs Taşımacılığı" olarak adlandırılan, metro sistemlerinin yüksek yolcu kapasitesi ve hızı ile otobüs sistemlerinin esnekliğini ve düşük altyapı maliyetlerini birleştiren özel bir toplu taşıma sistemidir.

Türkiye'deki en bilinen örneği, İstanbul'da faaliyet gösteren Metrobüs sistemidir.

Metrobüs Sisteminin Temel Özellikleri

Metrobüs sistemini geleneksel otobüs hatlarından ayıran temel unsurlar şunlardır:

1. Özel ve Tahsisli Yol (Dedike Koridor): Metrobüsler, trafiğin yoğun olduğu ana arterlerde diğer araçlardan fiziksel olarak ayrılmış, sadece kendilerine ait özel şeritlerde hareket eder. Bu, metrobüsün trafik sıkışıklığından etkilenmeden hızlı ve güvenilir bir şekilde ilerlemesini sağlar.
2. Yüksek Kapasiteli Araçlar: Geleneksel otobüslere göre daha uzun (genellikle körüklü veya çift körüklü), yüksek yolcu kapasitesine sahip araçlar kullanılır. Bu araçlar genelde tek katlı, otomatik vitesli ve hızlı yolcu iniş-binişini kolaylaştırmak için çok kapılıdır.
3. Hızlı İniş-Biniş ve Yüksek Platformlu Duraklar:
   • Durak Yüksekliği: Metrobüs duraklarının zemin seviyesi, otobüslerin giriş kapılarıyla aynı yüksekliktedir (merdivensiz). Bu, yolcuların, özellikle de engelli ve yaşlıların, araca hızlı ve kolay bir şekilde binip inmesini sağlar.
   • Ön Ödemeli Sistem: Yolcular, ödemeyi otobüse binmeden önce durak girişlerinde yapar (gişe veya turnike). Bu, araç içinde bilet/kart okutma işlemi için zaman kaybını önler.
   • Tüm Kapılardan Biniş: İniş ve binişlerin tüm kapılardan yapılması, duraklarda bekleme süresini önemli ölçüde kısaltır.
4. Entegre Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS): Gerçek zamanlı araç takibi, merkezi operasyon kontrolü ve yolcu bilgilendirme sistemleri ile yönetilir. Bu, sefer aralıklarının optimize edilmesine ve yolcuların doğru bilgilendirilmesine yardımcı olur.

Metrobüsün Avantajları

Metrobüs, şehiriçi ulaşım sorunlarına karşı önemli avantajlar sunar:

Türkiye'de Metrobüs Uygulaması (İstanbul)

İstanbul'da 2007 yılında hizmete giren Metrobüs hattı, Söğütlüçeşme (Anadolu Yakası) ile Beylikdüzü (Avrupa Yakası) arasında uzun bir koridorda hizmet vermektedir.

• Günlük Kapasite: Günde ortalama 800.000'den fazla yolcu taşımaktadır.
• İşleyiş: Söğütlüçeşme, Zincirlikuyu, Cevizlibağ ve Beylikdüzü gibi ana merkezler arasında farklı hat numaraları (34, 34G, 34BZ vb.) ile ekspres ve bölgesel seferler düzenlenir.
• Ödeme Sistemi: İstanbulkart ile ödeme yapılır ve gidilen mesafeye göre çıkış noktalarında ücret iadesi (iade makinesi ile) mevcuttur.

Metrobüs sistemi, özellikle yüksek yolculuk talebi olan ana koridorlarda, hızlı, güvenilir ve uygun maliyetli bir toplu taşıma çözümü olarak öne çıkmaktadır.

Şehir merkezlerinin büyümesi ve kalabalık hale gelmesi ile şehir içi ulaşım insanların uzun vaktini almakta ekonomik ve sosyal faaliyetlerin aksamasına yola açmaktadır. Belediye ve yerel yönetimlerin yükümlülüklerinden biride yaşam konforunu artıran insanların yaşamında kolaylık sağlayan uygulamaları devreye almaktır. Bu amaçla uygulamaya alınan Metrobüs hizmeti, şehir içi toplu taşımada hızlı, ekonomik ve konforlu bir ulaşım sağlayan özel şeritli otobüs sistemidir. Özellikle yoğun trafikten bağımsız hareket eden metrobüsler, durak sayısının az olması ve kısa aralıklarla sefer yapması sayesinde yolculara hızlı bir ulaşım imkânı sunar.

Özel sektöründe yatırım yapmasına imkan verebilecek bir yapıda olan Metrobüs hizmeti, şerit önceliği ve yüksek yolcu kapasitesi sayesinde özellikle büyük şehirlerde en verimli ulaşım araçlarından biridir.